«ΑΜΟΡΓΟΣ» ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΓΚΑΤΣΟΥ - ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΙ ΕΡΩΤΑ

 ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ 

"ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΙ ΕΡΩΤΑ"

Γράφει η Αγαθή Γρίβα - Αλεξοπούλου *

Φιλόλογος

Μέσα στην Κατοχή, τον Αύγουστο  του 1943, είδε το φως της δημοσιότητας το εκτενές ποίημα του Νίκου Γκάτσου, «Αμοργός».

Με την εμβληματική αυτή λυρική σύνθεση ο Ν. Γκάτσος βρέθηκε στην πρωτοπορία της γενιάς του 1930 που έφερε την ανανέωση του ελληνικού ποιητικού λόγου, καθιερώνοντας νέους εκφραστικούς δρόμους και τρόπους. Εβδομήντα πέντε χρόνια μετά την πρώτη της έκδοση η «Αμοργός» διατηρεί στο ακέραιο τη γοητεία της και κρατάει αξεδιάλυτα ακόμη αρκετά από τα μυστικά της. 

Στους στίχους της περνάει, αφομοιωμένος δημιουργικά, ένας μεγάλος όγκος της λόγιας και λαϊκής ελληνικής παράδοσης και αυτό συνιστά μια βασική δυσκολία στην προσέγγισή της.      Η μεγαλύτερη δυσκολία όμως οφείλεται στην υπερρεαλιστική ποιητική γραφή που ακολούθησε ο Ν. Γκάτσος στη σύνθεσή της. Επέλεξε δηλαδή να διοχετεύσει το ποιητικό υλικό του μέσα σε εικόνες – ροή αναρίθμητων εικόνων σαν τα εικονίδια κινουμένου σχεδίου ή τις νότες μουσικής συμφωνίας – Οι υπερρεαλιστικές του εικόνες δεν δηλώνουν, αλλά υπαινίσσονται μια ιδέα, ένα όραμα, μια πραγματικότητα.

Μόνο αν εντάξει κανείς την «Αμοργό» στο ιστορικό της πλαίσιο και κρατήσει σταθερά το νήμα της ελληνικής παράδοσης, μπορεί να την προσεγγίσει ερμηνευτικά· Να κατανοήσει δηλαδή την επιλογή των θεμάτων της και το περιεχόμενο των συμβολικών εικόνων της.

Το 1943 - χρονιά δημιουργίας της «Αμοργού»- η Ελλάδα βρισκόταν ήδη υπό γερμανική κατοχή (1941 -1945). Το αίμα των νεκρών του αλβανικού μετώπου ήταν ακόμη νωπό, η φρίκη των μαζικών θανάτων από το μεγάλο λιμό το χειμώνα του 1941 – ’42 σχεδόν παρούσα, η εν ψυχρώ εκτέλεση οποιουδήποτε παραβίαζε την απαγόρευση της νυχτερινής κυκλοφορίας μόνιμη απειλή, οι ομαδικές εκτελέσεις φυλακισμένων ή αμάχων – αντίποινα των δυνάμεων κατοχής - επαναλαμβανόμενη οδύνη. Η εφιαλτική πραγματικότητα της Κατοχής είχε διαποτίσει, όπως είναι αναμενόμενο, τη λυρική διάθεση του ποιητή κι έτσι ο θάνατος έγινε το πρώτο και βασικό θέμα της «Αμοργού». Ο ποιητής όμως δεν αρκέστηκε σε μια ελεγειακή αποτύπωση του θανάτου και της οδύνης που τον συνοδεύει· Αλλά επιχείρησε τη λυρική αναίρεσή του, επιλέγοντας ως δεύτερο ποιητικό θέμα τον έρωτα. Και αυτό γιατί ο έρωτας, ως φυσική ορμή ή ένστικτο για ένωση και διαιώνιση της ζωής, αντιστρατεύεται το θάνατο· Ενώ ως ανθρώπινο βίωμα, με τη συναισθηματική πληρότητα που προσφέρει, οδηγεί στην πιο ισχυρή κατάφαση της ζωής. Η όλη ποιητική σύνθεση της «Αμοργού» παίρνει έτσι τη μορφή μιας συνεχούς αντιπαράθεσης ζοφερών εικόνων θανάτου και φωτεινών εικόνων έρωτα.

Δεν είναι στους στόχους αυτού του άρθρου μια αναλυτική προσέγγιση της «Αμοργού», αλλά η κατά το δυνατόν συνοπτικότερη, βασισμένη πάντως στον άξονα των αντιθετικών εικόνων που επισημάναμε.

Με την εικόνα ενός ναυαγίου, εμπνευσμένη από την Οδύσσεια ανοίγει το ποιητικό σκηνικό της «Αμοργού»: «Με την πατρίδα τους δεμένη στα πανιά και τα κουπιά / στον άνεμο κρεμασμένα / Οι ναυαγοί κοιμήθηκαν ήμεροι σαν αγρίμια νεκρά μέσα / στων σφουγγαριών τα σεντόνια». Η εικόνα αυτή στη συμβολική της αναγωγή υποδηλώνει τη σκλαβωμένη στους Γερμανούς εισβολείς Ελλάδα. Είναι κοινός τόπος στην Ελληνική Γραμματεία η χρήση του πλοίου ως συμβόλου πατρίδας ή κράτους. Το πλοίο - πατρίδα άλλοτε ταξιδεύει ορθόπρωρο σε γαλήνια θάλασσα και ευημερεί· Ενώ άλλοτε παραδέρνει ή βυθίζεται σε τρικυμισμένο πέλαγος και κινδυνεύει ή δυστυχεί . Αυτόν τον συμβολισμό αξιοποιεί ποιητικά στην εισαγωγική εικόνα της «Αμοργού» ο Ν. Γκάτσος. Στη συνέχεια πάντως του προοιμίου και στη συνεχή ροή των συμβολικών εικόνων του, επιτρέπει να διαφανεί η ελπίδα μιας μακρινής αλλά πάντως προσδοκώμενης εθνικής αποκατάστασης.

Αυτήν την αποκατάσταση μπορούν και πρέπει να αναλάβουν τα νιάτα και σ’ αυτά απευθύνει  εγερτικό προσκλητήριο ο ποιητής: «Γι’ αυτό λοιπόν κι εσείς παλικάρια μου με το κρασί τα φιλιά και τα φύλλα στο στόμα σας / Θέλω να βγείτε γυμνοί στα ποτάμια / Να τραγουδήστε την Μπαρμπαριά όπως ο ξυλουργός κυ- / νηγάει τους σκίνους / Όπως περνάει η όχεντρα μέσ’ απ’ τα περιβόλια των κριθαριών / Με τα περήφανα μάτια της οργισμένα / Κι όπως οι αστραπές αλωνίζουν τα νιάτα». Με τη συμβολική αυτή εικόνα μύησης ή αναβάπτισης ο ποιητής καλεί τους νέους σε μια ανασύνταξη των ψυχικών τους δυνάμεων: θέλησης, περηφάνιας, αποφασιστικότητας, του πάθους εντέλει που αρμόζει στη νιότη τους και στον αγώνα που πρέπει να αναλάβουν. Αν βέβαια επιμείνουμε περισσότερο στο σημείο αυτό και προσφύγουμε στο δημοτικό τραγούδι της Μπαρμπαριάς θα καταλάβουμε περισσότερο τη συμβολική αναγωγή των στίχων στην εθνική υπόθεση: «Ποιος τό ’πε δεντρουλάκι μου / πως δε σ’ αγαπώ πουλάκι μου / Αν τό ’πε ο ήλιος να μη βγει  / τ’ άστρι να μην ξημερωθεί / …. / Κ αν το ‘πε το ρηγόπουλο  / στη Μπαρμπαριά σκλαβόπουλο».

Στην επόμενη στροφή της «Αμοργού» ο ποιητής με πλημμυρίδα υπερρεαλιστικών εικόνων ξεκαθαρίζει στους νέους πόσο δύσκολος αλλά και πόσο μεγαλειώδης είναι ο αγώνας για την ελευθερία. «Σταυραητό» αποκαλεί ο ποιητής τον αγώνα αυτό και η λέξη με τον υψηλό συμβολισμό της - κληρονομιά της δημοτικής και επώνυμης ποίησης- αποδίδει και το ηθικό μέγεθος της ελευθερίας ως ιδέας και τα ψυχικό σθένος όσων αφιερώνονται στον αγώνα της.                                Ύστερα ο ποιητής μας σπρώχνει βίαια σε σκοτεινή ώρα εχθρικής καταδρομής, καταστροφής και θανάτου. Το συμβολικό σκηνικό ανοίγουν κουκουβάγιες που ουρλιάζουν (σειρήνες συναγερμού) και ευθύς από τους τάφους και την κόλαση ξεπετιούνται πεθαμένες μαινάδες που ρίχνονται σε θορυβώδεις, βέβηλους, ανατριχιαστικούς χορούς και «παίζουν κορόνα - γράμματα το δαχτυλίδι τ’ Αι - Γιαννιού / και τα φλουριά του Αράπη»(ζωές και περιουσίες). Αργά και μέσα σε  αχνούς λιβανιού οι σκοτεινές δυνάμεις απωθούνται στα έγκατα της γης. Και ο ποιητής ξορκίζει τους εφιάλτες, μεταφέροντάς μας σε ένα ευφρόσυνο τοπίο ονειρικής αναπόλησης: «Έτσι κοιμάται ολόγυμνη μέσα στις άσπρες κερασιές / μια τρυφερή μου αγάπη / Ένα κορίτσι αμάραντο σα μυγδαλιάς κλωνάρι / Με το κεφάλι στον αγκώνα της γερτό και τη παλάμη / πάνω στο φλουρί της / Πάνω στην πρωινή του θαλπωρή όταν σιγά σιγά  / σαν τον κλέφτη / Από το παραθύρι της Άνοιξης μπαίνει ο αυγερινός και την ξυπνήσει». Το σκηνικό της αναπόλησης έχει στηθεί προφανώς στο γενέθλιο για τον ποιητή αρκαδικό οροπέδιο, λουσμένο μάλιστα στο φώς της αυγής και τη λευκότητα της ανοιξιάτικης ανθοφορίας. Κι αν σταθούμε στο κορίτσι και τη περιγραφή του! Τότε θα διαπιστώσουμε ότι εδώ ο ποιητής έχει επιτύχει την πλέον ευτυχή σύζευξη της αρχαίας, βυζαντινής και νεοελληνικής παράδοσης, για να αποτυπώσει τη δροσιά και την αγνότητα της νεανικής ομορφιάς. Παρομοιάζει το κορίτσι με αμυγδαλιάς κλωνάρι, όπως ο Όμηρος την έφηβη Ναυσικά με φοινικιάς βλαστάρι. Η φράση «κορίτσι αμάραντο» συνειρμικά οδηγεί στο «ρόδο το αμάραντο» του χριστιανικού ύμνου. Ενώ η επιλογή ανθισμένου δένδρου για την απόδοση της γυναικείας ομορφιάς έχει ποιητικά παράλληλα και στο δημοτικό τραγούδι: «Σαν τ’ άνθη της αμυγδαλιάς λάμπει το πρόσωπό σου» ή «Μικρή ‘σαι μα μου φαίνεσαι σα λεμονιά ανθισμένη» κτλ.

 Στην ενότητα που ακολουθεί ο παραλογισμός του πολέμου και ο όλεθρος που τον συνοδεύει παίρνει τη μορφή θεομηνίας σε κατασκότεινη νύχτα. Στο σκηνικό εισβάλλουν θυελλώδεις άνεμοι που ξεκολλάνε τις σκεπές και αφρισμένοι χείμαρροι που παρασύρουν στην άβυσσο ό,τι βρεθεί στο πέρασμά τους. Η φρίκη της καταστροφής κόβεται απότομα και ο ποιητής μας μεταφέρει στο θεσσαλικό κάμπο (την εύφορη Φθία της Ιλιάδας) σε ώρα καλοκαιρινής ραστώνης. Επιδιώκει πιθανόν να αποδώσει τη μακαριότητα της ειρήνης ή την πεποίθηση ότι σ’ αυτά τα άγια χώματα με τη μακραίωνη ιστορία δεν θα αργήσει να λάμψει και πάλι ο ήλιος της δικαιοσύνης και της ελευθερίας. Το ειρηνικό όραμα κλείνει σχεδόν βίαια και στο προσκήνιο εμφανίζεται ο Ηράκλειτος: «Πετάτε τους νεκρούς είπε ο Ηράκλειτος κι είδε τον ουρανό να χλωμιάζει / Κι είδε στη λάσπη δυο μικρά κυκλάμινα να φιλιούνται / Κι έπεσε να φιλήσει κι αυτός το πεθαμένο σώμα του / μες το φιλόξενο χώμα». Το αινιγματικό αυτό απόσπασμα δίνει με εικόνες τα βασικά σημεία της ηρακλείτειας φιλοσοφίας: η ζωή είναι σύντομη· φευγαλέο πέρασμα από την ύπαρξη στην ανυπαρξία. Τα ζωντανά πλάσματα ασταμάτητα γεννιούνται, φθείρονται, πεθαίνουν και μεταβάλλονται σε οργανική ύλη, για να ανατροφοδοτήσουν τη ζωή στην αέναη ροή της. Η επίγνωση του θανάτου ως αναπότρεπτης μοίρας – τραγικό προνόμιο του ανθρώπου έναντι των άλλων πλασμάτων – επιβάλλει σ’ αυτόν το βαρύ χρέος του προς τη ζωή. Να αγωνίζεται δηλαδή και να θυσιάζεται για ό,τι ωραίο και μεγάλο αξίζει να ζει: «Μα εδώ στην όχθη την υγρή μόνο ένας δρόμος υπάρχει / Μόνο ένας δρόμος απατηλός και πρέπει να τον περάσεις / Πρέπει στο αίμα να βουτηχτείς πριν ο καιρός σε προφτάσει / Και να διαβείς αντίπερα να ξαναβρείς τους συντρόφους σου / Άνθη πουλιά ελάφια» (ομορφιά, ελευθερία, ορμή). Ο συμβολικός αποφθεγματικός αυτός λόγος ηχεί ως μια ες αεί αγωνιστική παραίνεση του ποιητή προς τον άνθρωπο όλων των εποχών. Ενταγμένος βέβαια στη όλη ποιητική σύνθεση της «Αμοργού», έχει πρώτους αποδέκτες τους νέους προς τους οποίους νωρίτερα είχε απευθύνει ο ποιητής το αγωνιστικό προσκλητήριο. Όσο για τη δύναμη που αυτός ο αγώνας απαιτεί, πρέπει να την αναζητήσουν βαθιά μέσα τους, σ’ ό,τι αγνό και δυνατό μένει εκεί κρυμμένο. «Μέσα στους κλώνους μιας λυγαριάς βλέπω το παιδικό σου πουκάμισο να στεγνώνει / Πάρ’ το σημαία της ζωής να σαβανώσεις το θάνατο».

 Τα σκηνικά του θανάτου κλείνει ο ποιητής με ένα μοιρολόι, θαυμαστό στην επεξεργασία του και μοναδικό στην αυτοτέλειά του μέσα στην «Αμοργό». Το μοιρολόι αυτό έχει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά των δημοτικών τραγουδιών (ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος στίχος κτλ). Διασώζει επίσης τη δραματική ένταση των αντίστοιχων δημοτικών τραγουδιών του χάρου, αλλά επιπλέον ενσωματώνει τη φρίκη των λαϊκών δεισιδαιμονιών που εκείνα αποφεύγουν. Παραθέτω την τρίτη από τις έξι στροφές του:  «Στου πικραμένου την αυλή το μάτι έχει στερέψει / Έχει παγώσει το μυαλό κι έχει η καρδιά πετρώσει / Κρέμονται σάρκες βατραχιών στα πόδια της αράχνης / Σκούζουν ακρίδες νηστικές σε βρικολάκων πόδια».

Σε μια οραματική ενατένιση του απώτερου μέλλοντος και μια ρεαλιστική αποτίμηση της ανθρώπινης ιστορίας προχωρεί στις επόμενες παραγράφους ο ποιητής, για να επιχειρήσει αμέσως μετά να σβήσει τον απόηχο του μοιρολογιού που προηγήθηκε με ένα ερωτικό τραγούδι: «Πόσο πολύ σε αγάπησα εγώ μονάχα το ξέρω / Εγώ που κάποτε σ’ άγγιξα με τα μάτια της πούλιας / και με τη χαίτη του φεγγαριού σ’ αγκάλιασα και χορέ / ψαμε  στους καλοκαιριάτικους κάμπους / Πάνω στη θερισμένη καλαμιά και φάγαμε το κομμένο τριφύλλι / Μαύρη μεγάλη θάλασσα με τόσα βότσαλα τριγύρω στο / λαιμό τόσα χρωματιστά πετράδια στα μαλλιά σου». Το ερωτικό τραγούδι - εξομολόγηση ανοίγει το σκηνικό του ειδυλλίου στην απλωσιά θερισμένου κάμπου διακριτικά φωτισμένου από το φεγγάρι καλοκαιρινής νύχτας. Η φράση «φάγαμε το κομμένο τριφύλλι» υπαινίσσεται την ερωτική συνεύρεση. Τον υπαινιγμό επιτρέπει η προσφυγή στη λαϊκή δοξασία που θεωρεί το κομμένο τριφύλλι, αστρισμένο και λειτουργημένο κρυφά, ως το δραστικότερο από τα βοτάνια της αγάπης.

Καθώς η όλη ποιητική σύνθεση προχωρεί στην ολοκλήρωσή της, ο ποιητής με μια προβολή προς το μέλλον φθάνει στο «νόστιμον ήμαρ» της εθνικής οδύσσειας, στην ημέρα της απελευθέρωσης: «Ένα καράβι μπαίνει στο γιαλό ένα μαγγανοπήγαδο / σκουριασμένο βογγάει / μια τούφα γαλανός καπνός στο τριανταφυλλί του / ορίζοντα. . . / Στρατιές χελιδονιών περιμένουν να πουν στους αντρειωμένους το καλωσόρισες / . . . Μαντήλια καλαματιανά κυματίζουνε / και μια καμπάνα μακρινή βάφει τον ουρανό με λουλάκι». Με αναστάσιμο τόνο και εορταστική διάθεση ο ποιητής απλώνει τη ματιά του και αγκαλιάζει από στεριά και θάλασσα ολόκληρο το ελληνικό τοπίο. Επιπλέον με τις αναφορές του σε αγωνιστές της Κατοχής (αντάρτες, Μανιάτες) και της Επανάστασης του ’21 (Λεβεντογιάννης, Καλύβας) τιμάει εκείνη την παράδοση λεβεντιάς και ηρωισμού που κρατάει ζωντανή στο πέρασμα των αιώνων την Ελλάδα.

Η τελευταία στροφή της «Αμοργού» έχει θέση επιλόγου. Εδώ η όλη ποιητική σύνθεση παρουσιάζεται από τον δημιουργό της ως παρηγορία της ψυχής, ως χειρονομία έρωτα, αφιέρωση ή εξομολόγηση: «Χρόνια και χρόνια πάλεψα με το μελάνι και το σφυρί βασανισμένη καρδιά μου / Με το χρυσάφι και τη φωτιά για να σου κάμω ένα κέντημα / ένα ζουμπούλι πορτοκαλιάς / Μιαν ανθισμένη κυδωνιά να σε παρηγορήσω / Εγώ που κάποτε σε άγγιξα με τα μάτια της πούλιας / και με τη χαίτη του φεγγαριού σ’ αγκάλιασα... / ‘Μαύρη μεγάλη μοναξιά με τόσα βότσαλα τριγύρω  στο / λαιμό τόσα χρωματιστά πετράδια στα μαλλιά σου». 

Οι τελευταίοι στίχοι του επιλόγου επαναλαμβάνουν το ερωτικό τραγούδι προηγούμενης στροφής. Εδώ όμως η φράση «μαύρη μεγάλη θάλασσα», που εκεί σκιαγραφούσε τη μορφή της αγαπημένης, έχει μετατραπεί σε «μαύρη μεγάλη μοναξιά». Η μοναξιά μεγεθύνεται ακόμα περισσότερο με την τριπλή παρήχηση του φθόγγου /μ/, σαν επανάληψη βαριάς μελαγχολικής νότας.

Είναι η απουσία  της αγαπημένης, η απώλεια του έρωτα που προκαλεί την τόση μοναξιά; 

 Είναι η σκοτεινιά του τάφου, ο θάνατος δηλαδή, μακρινός ίσως την ώρα της δημιουργίας αλλά αναπότρεπτος στο μέλλον, που θα επιβάλει εντέλει τη μοναξιά; 

Δεν έχω απάντηση στα ερωτήματα αυτά ή σε άλλα που προτιμώ να αποσιωπήσω.

Η Αμοργός πάντως του Ν. Γκάτσου ως έργο υψηλής τέχνης έχει κερδίσει την αθανασία και προκαλεί τον καθένα να επιχειρήσει το δικό του ταξίδι στους στίχους της και στη μαγεία των εικόνων της.

http://selides-arkadiko.blogspot.com/

____________

* Προδημοσίευση από την εφημερίδα "Αρκαδικό Βήμα" // Ιούνιος 2018.

Το νέο βιβλίο του Κώστα Λάμπου: Ποιος φοβάται το υδρογόνο; από τις Εκδόσεις ΝΗΣΙΔΕΣ

Ποιος φοβάται το υδρογόνο;

(Η επανάσταση του υδρογόνου, η ελεύθερη ενέργεια και η απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα και την  καπιταλιστική βαρβαρότητα)

Οι Εκδόσεις ΝΗΣΙΔΕΣ παρουσιάζουν 

το νέο βιβλίο του Κώστα Λάμπου: 

Ποιος φοβάται το υδρογόνο; 

(Η επανάσταση του υδρογόνου, η ελεύθερη ενέργεια και η απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα και την καπιταλιστική βαρβαρότητα)

Όλοι ξέρουμε πως ζούμε σ’ ένα κόσμο ενεργειακά φτωχό, εχθρικό, καταστροφικό και επικίνδυνο. Ξέρουμε όμως πως ζούμε και σε ένα κόσμο που ασταμάτητα αλλάζει και μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο για όλους μας, φτάνει να ξέρουμε, όσοι έχουμε λόγο να τον αλλάξουμε, πως θα τον αλλάξουμε. Το βιβλίο που κρατάς στα χέρια σου αναλύει το πρόβλημα των ορυκτών καυσίμων, ως πρόβλημα εξουσιαστικού συγκεντρωτικού ενεργειακού συστήματος και ως πηγή κατακτητικής βίας, οικονομικής στρέβλωσης, κοινωνικής καταπίεσης, φτώχειας και δυστυχίας και περιβαλλοντικής καταστροφής και αντιπαραθέτει σ’ αυτό τις συνδυαζόμενες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με βάση το Υδρογόνο, ως ένα αποκεντρωμένο εξισωτικό ενεργειακό σύστημα που ανοίγει νέους ορίζοντες για την οικονομική-κοινωνική απελευθέρωση της ανθρωπότητας από το απάνθρωπο και καταστροφικό κεφαλαιοκρατικό σύστημα, με προοπτική την κοινωνική αυτοδιεύθυνση και έναν καλύτερο κόσμο, χωρίς τοπικά αφεντικά και παγκόσμιους ηγεμόνες.

Aς φανταστούμε ένα κόσμο στον οποίο τα νοικοκυριά, οι γειτονιές, τα χωριά, οι πολυκατοικίες, οι συνοικίες, οι πόλεις, τα κράτη και τελικά η ανθρωπότητα απόκτησαν την ενεργειακή αυτονομία τους, γιατί μπορούν να έχουν άφθονη, φτηνή έως δωρεάν, ασφαλή και καθαρή ενέργεια από το υδρογόνο. Είναι ο κόσμος της υδρογονοενέργειας που γεννιέται και δυναμώνει μέρα με τη μέρα και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για αυτόνομη αειφόρο τοπική ανάπτυξη και καθολική ευημερία, χωρίς ανασφαλείς εργαζόμενος, ανασφάλιστους ανέργους και πεινασμένους. Είναι ένας κόσμος της ενεργειακής και κοινωνικής ισότητας, των ίσων ευκαιριών και δικαιωμάτων, χωρίς πλούσιους και φτωχούς, χωρίς εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους.

Ας φανταστούμε έναν κόσμο χωρίς σκοταδιστικούς και εξουσιαστικούς μύθους, χωρίς ρύπανση του περιβάλλοντος και χωρίς πολυεθνικά ενεργειακά μονοπώλια, χωρίς πολέμους για τον έλεγχο της ενέργειας και για την παγκόσμια ηγεμονία. Αυτός ο κόσμος είναι πια, χάρη στην απλοχεριά της Φύσης και τις τεράστιες δυνατότητες της επιστημονικοτεχνικής και υδρογονοενεργειακής επανάστασης, μια υπαρκτή πραγματικότητα και δεν είναι φαντασία. Είναι ο κόσμος που ονειρευτήκαμε ως ανθρωπότητα και τον χτίσαμε, ως δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού με τον ιδρώτα και το αίμα χιλιάδων γενεών.

Ας φανταστούμε… «πως δεν υπάρχει κανένας λόγος για απληστία και πείνα…, πως δεν υπάρχει κανένας λόγος για να σκοτώσεις ή να σκοτωθείς». Ας φανταστούμε μια ανθρώπινη, μια ανθρωπιστική κοινωνία, η οποία είναι σήμερα εφικτή χάρη στις επιστήμες και στην τεχνολογία που προσφέρουν ελεύθερη υδρογονοενέργεια για όλους, αποσυνθέτοντας στην κυριολεξία όλες τις εξουσιαστικές πυραμίδες, διαμορφώνοντας για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία τις υλικές προϋποθέσεις για ένα καλύτερο κόσμο. Ο παρακμασμένος και καταστροφικός καπιταλισμός και τα επικίνδυνα ορυκτά καύσιμα δεν είναι η μοίρα της ανθρωπότητας και συνεπώς το τέλος τους δεν μπορεί παρά να είναι μια νέα αρχή για την ιστορία της, για την Άμεση Δημοκρατία, την Αταξική Κοινωνία και τον Οικουμενικό Ουμανιστικό Πολιτισμό.

Ένας καλύτερος κόσμος είναι πια μπροστά μας, ας ανοίξουμε τα μάτια μας να τον θαυμάσουμε και ας απλώσουμε τα χέρια μας να τον κάνουμε δικό μας, γιατί σ’ εμάς ως άτομα, ως εργαζόμενη κοινωνία και ως εργαζόμενη ανθρωπότητα ανήκει και σε κανένα άλλον. Σ’ αυτό τον κόσμο μας ξεναγεί βήμα-βήμα και χωρίς παρωπίδες, πειστικά και τεκμηριωμένα αυτό το μοναδικό στο είδος του βιβλίο, ρίχνοντας σε όλες τις πτυχές και σε όλες τις διαστάσεις του, άπλετο φως.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος: Παντελής Σαββίδης

Προμύθιο

Σημείωμα του συγγραφέα

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Ενέργεια = Ζωή = Ανθρώπινος Πολιτισμός, 1.1. Ενέργεια, Ζωή και Πολιτισμός, 1.2. Ενέργεια, ως ιδεολογία και εξουσία, 1.3. Ενέργεια, οικονομική ανάπτυξη και διεθνής καταμερισμός της εργασίας, 1.4. Πηγές Ενέργειας.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Αιχμάλωτη ενέργεια = αιχμάλωτη κοινωνία = αιχμάλωτη ανθρωπότητα = καπιταλιστική βαρβαρότητα, 2.1. Μορφές ενέργειας και οικονομική-κοινωνική εξέλιξη, 2.2. Για τη σχέση ανάμεσα στο οικονομικοκοινωνικό και στο ενεργειακό σύστημα, 2.3. Υδρογόνο. Το τέλος της πετρελαιοκρατίας και της κεφαλαιοκρατίας, 2.4. Οι πράσινες απάτες και αυταπάτες του καπιταλισμού, 2.5. Για τη σχέση ανάμεσα στο ενεργειακό σύστημα και στη γήινη βιόσφαιρα και το πρόβλημα της ασφάλειας της ζωής και του πλανήτη, 2.6. Η μεγάλη συνωμοσία της σιωπής, ομολογία ενοχής του εγκλήματος του καπιταλισμού σε βάρος της ανθρωπότητας.

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Ελεύθερη ενέργεια = ελεύθερος χρόνος =.ελεύθερη κοινωνία = ελεύθερη ανθρωπότητα = ουμανιστικός πολιτισμός ελευθερίας, 3.1. Η ελεύθερη υδρογονοενέργεια εναντίον των συγκεντρωτικών καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, 3.2. Μύθοι και πραγματικότητα για το υδρογόνο, το ‘λαϊκό’, το ‘δημοκρατικό’, το αιώνιο καύσιμο, 3.3. Υδρογόνο εναντίον πετρελαίου και όλων των ορυκτών καυσίμων, 3.4. Ενεργειακές κυψέλες εναντίον μηχανών εσωτερικής καύσης, 3.5. Η ελεύθερη-αποκεντρωμένη υδρογονοενέργεια είναι ο θεμελιακός παράγοντας ανθρωποκεντρικής, ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης, 3.6 Τα Δίκτυα Ελεύθερης Υδρογονοενέργειας ως ενοποιητικός παράγοντας αμεσοδημοκρατικής και αταξικής συγκρότησης της ανθρωπότητας, 3.7. Εφαρμογές υδρογονοενέργειας, 3.8. Θέλεις Υδρογονοενέργεια; Φτιάξ’ τη μόνος σου. Μπορείς

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ:

Ενεργειακή ισότητα = κοινωνική ισότητα = Άμεση Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία

4.1. Να απελευθερώσουμε το νερό, τον ‘Προμηθέα Δεσμώτη του 21^ου Αιώνα’, 4.2. Το μέλλον των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αφετηρία ενός νέου πολιτισμού, 4.3. Ενεργειακή ισότητα, ελευθερία και άμεση δημοκρατία.

Επιμύθιο

Πηγές-Βιβλιογραφία

Summary, Résumé succinct, Kurze Zusammenfassung

Ζητήστε το σε όλα τα βιβλιοπωλεία.

(I.S.B.N.: 978-960-9488-24-2). Σελίδες 252

ΝΗΣΙΔΕΣ Δεσπερέ 3, 54621 Θεσσαλονίκη,

Τηλέφωνο: 2310 236575, info@nissides.gr, www.nissides.gr

Ημερίδα με θέμα «Ανάπτυξη ορεινής περιοχής, η περίπτωση της Γορτυνίας», υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων - από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Απανταχού Νυμφασίων Αρκαδίας»

George Papadakis

ΝΥΜΦΑΣΙΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ

Χαίρετε,
Σας επισυνάπτω δελτίου Τύπου και πρόγραμμα της ημερίδας
που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος των Απανταχού Νυμφασίων Αρκαδίας.
Με εκτίμηση, εκ μέρους του Δ.Σ.,
Γιώργος Παπαδάκης
(πρόεδρος Δ.Σ.)

~~~~~~~~~

Με την Αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.  

  

Ημερίδα για την «Ανάπτυξη ορεινής περιοχής, η περίπτωση της Γορτυνίας», από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Απανταχού Νυμφασίων Αρκαδίας»

Α ν α κ ο ί ν ω σ η

Τα φαινόμενα της γήρανσης του πληθυσμού και της εγκατάλειψης της περιοχής ιδιαίτερα των νέων, σε συνδυασμό με την έλλειψη επενδύσεων και την εφαρμογή καινοτόμων επιχειρηματικών δράσεων, μας οδήγησε στην ανάληψη πρωτοβουλιών διοργανώνοντας την ημερίδα, με σκοπό την επιστημονική  προσέγγιση των δυνατοτήτων της περιοχής μας.

Όραμα και στόχος μας είναι η αφύπνιση των τοπικών φορέων αλλά και των κατοίκων της περιοχής, ώστε μέσω αυτενεργειών ή επενδυτικών προτάσεων, να γίνει ένα νέο ξεκίνημα για την οικονομική ανάταση και την εξέλιξη της τοπικής κοινωνίας μας.

Πρόταση μας η έναρξη Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων, με την δημιουργία «έξυπνης» θερμοκηπιακής μονάδας στη Νυμφασία, με την αιγίδα του ΤΕΙ Πελοποννήσου και την στήριξη της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Οι εργασίες της ημερίδας θα φιλοξενηθούν στο ξενοδοχείο «Nymfasia Arcadia Resort» στον επαρχιακό άξονα Τρίπολης-Βλαχέρνας-Βυτίνας (έναντι εισόδου Νυμφασίας), το Σάββατο 16 Ιουνίου 2018.

Η Ημερίδα απευθύνεται στους τοπικούς συλλογικούς φορείς, επαγγελματίες της περιοχής καθώς και στους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, της περιφέρειας Πελοποννήσου και του νομού Αρκαδίας.

Η είσοδος θα γίνεται μόνο με προσκλήσεις, λόγω του περιορισμένου χώρου της αίθουσας.

~~~

Σχετικά με την διαφήμιση και ανάδειξη των χορηγών μας, θα γίνουν οι παρακάτω ενέργειες:

     Εμφανής και ευδιάκριτη αναγραφή του ονόματος ή της επωνυμίας, στα ντοσιέ και στα γραφικά που θα διανεμηθούν στους συμμετέχοντες.

     Ανάρτηση banners, όπου θα αναγράφονται οι χορηγοί.

     Αναφορά των χορηγών, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Αρκαδίας (τηλεοπτικά, ραδιοφωνικά, έντυπα και διαδικτυακά).

     Προβολή μέσω ραδιοφωνικών εκπομπών (ERT OPEN, Σκάϊ, Antenna, κλπ.).

     Προβολή μέσω τηλεοπτικών εκπομπών (ERT 1, Σκάϊ, Antenna, EpsilonTV, κλπ.).

Περισσότερες πληροφορίες:

Γιώργος Παπαδάκης (πρόεδρος συλλόγου),

Κιν.: 6937 165472, email: 67pageo@gmail.com

~~~~~~

Πρόγραμμα Ημερίδας «Ανάπτυξης ορεινής περιοχής, η περίπτωση της Γορτυνίας» 

Σάββατο 16 Ιουνίου 2018

Οργάνωση: Σύλλογος Απανταχού Νυμφασίων Αρκαδίας «Η Αγία Τριάς»

Με την Αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

09:30 – 10:00   Εγγραφές

Συντονισμός: Γιώργος Παπαδάκης (πρόεδρος συλλόγου, ηλ/γος μηχ/κος, MBA)

10:00 – 10:10  Καλωσόρισμα και θεματικό πλαίσιο Ημερίδας

10:10 – 10:30  Χαιρετισμοί επισήμων  

10:30 – 10:50  «Προοπτικές και ανάπτυξη αγροτικής οικονομίας»

Δρ. Χαράλαμπος Κασίμης, Γενικός γραμματέας Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών

10:50 – 11:10  «Ποιες οι προϋποθέσεις για να περάσει η Ελλάδα σε διατηρήσιμη ανάπτυξη»

Δρ. Φίλιππος Σαχινίδης, πρώην υπουργός Οικονομικών.

11:10 – 11:30  «Ο τουρισμός στην Αρκαδία σε μια διαλεκτική σχέση με τη  φύση και τον   πολιτισμό»

Δρ. Κωνσταντίνος Μαρινάκος, Προέδρος Τουριστικού Οργανισμού Πελοποννήσου, Καθηγητής Τουριστικού Μάνατζμεντ, Ε.Α.Παν/μίου

11:30 – 11:45 Διάλλειμα

11:45 – 12:05  «Σύγχρονες θερμοκηπιακές καλλιέργειες προϊόντων αιχμής, με έξυπνη θερμοκηπιακή μονάδα»

Δημήτριος Καραμουσαντάς, Διδάκτωρ-Μηχανικός, Καθηγητής-Κοσμήτορας Τ.Ε.Ι. Πελοποννήσου

12:05 – 12:25  «Σπάζοντας την γεωγραφική και παραγωγική απομόνωση»

Χρήστος Μέγας, δημοσιογράφος, Πρόεδρος του Ομίλου για τα Κοινωνικά και Εργασιακά Δικαιώματα (ΟΚΕΔ).

12:25 – 12:45  «Ασφαλιστική κάλυψη επιχειρηματικότητας και προϊόντων»

Γιώργος ΠαΪκόπουλος, Επιθεωρητής Πωλήσεων της Εθνικής Ασφαλιστικής και μέλος ΔΣ Επαγγελματικού Επιμελητηρίου  Αθηνών.

12:45 – 13:20  Ερωτήσεις

13:20 – 13:30  Συμπεράσματα από Συντονιστή

 ~~~

Οι εργασίες της ημερίδας θα φιλοξενηθούν στο ξενοδοχείο «Nymfasia Arcadia Resort»
στον επαρχιακό άξονα Τρίπολης-Βλαχέρνας-Βυτίνας (έναντι εισόδου Νυμφασίας)

Οι Δημητσανίτες και οι Δημητσανίτισσες συζητούν για το υπό δημιουργία Λαογραφικό-Ιστορικό Μουσείο Δημητσάνας

    ΕΚΔΗΛΩΣΗ    

Αγαπητέ κ. Αϊβαλή καλησπέρα!

Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018 θα πραγματοποιήσουμε εκδήλωση στην Αθήνα, σχετική με το παραπάνω Μουσείο που θα στεγάζεται στο Αρχοντικό των Αντωνόπουλων στη Δημητσάνα.

Σας στέλνω και τη σχετική πρόσκληση και θα είναι χαρά μου να σας δώ στην εκδήλωση.

Τάκης Λάμπρου

Πρόεδρος Συνεδριακού & 

Πολιτιστικού Κέντρου Δημητσάνας

~~~~~~

Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού

Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΔΙΝΕΠΟΚ)

Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας

Οι Δημητσανίτες και οι Δημητσανίτισσες συζητούν για το 

υπό δημιουργία Λαογραφικό-Ιστορικό Μουσείο Δημητσάνας

(Αρχοντικό Αντωνόπουλου) 

Κυριακή 20 Μαΐου, 10.30 π.μ.

ImpactHubAthens

Καραϊσκάκη 28, Ψυρρή, Αθήνα

  Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α   

11.00  Χαιρετισμοί

11.15 Τάκης Λάμπρου (Πρόεδρος ΔΣ Συνεδριακού και Πολιτιστικού Κέντρου Δημητσάνας)
Καλωσόρισμα και λίγες σκέψεις.

11.30 Βίλη Φωτοπούλου (Διευθύντρια ΔΙΝΕΠΟΚ)
Λαογραφικό μουσείο. Μια νέα προσέγγιση ενός παλιού θεσμού.

11.45 Μαρία Τασιοπούλου (Αρχιτέκτων-Μουσειολόγος)
Η Μουσειολογική & Μουσειογραφική Μελέτητου Λαογραφικού-Ιστορικού Μουσείου Δημητσάνας.

12.15 Έλενα Μπαζίνη (Αρχαιολόγος, ΔΙΝΕΠΟΚ)
Διαφύλαξη, Τεκμηρίωση και Ανάδειξη του φωτογραφικού πλούτου της Δημητσάνας.

12.45 Συζήτηση-Προτάσεις

Η Μάχη του Βαλτετσίου, από τις σημαντικότερες μάχες της Ελληνικής Επανάστασης, που άνοιξε τον δρόμο για την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς

  ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ  

Άγαλμα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στο Βαλτέτσι

Από τις σημαντικότερες μάχες της Ελληνικής Επανάστασης, που άνοιξε τον δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς (σημερινής Τρίπολης) στις 23 Σεπτεμβρίου 1821. Διεξήχθη στις 12 και 13 Μαΐου του 1821 γύρω από το ορεινό χωριό Βαλτέτσι της Μαντινείας (12 χιλιόμετρα δυτικά της Τριπολιτσάς) και στέφθηκε από τη νίκη των ελληνικών όπλων.

Μετά τη μάχη του Λεβιδίου (14 Απριλίου 1821) και την ήττα των Τούρκων, δημιουργήθηκαν ελληνικά στρατόπεδα στο Βαλτέτσι, το Χρυσοβίτσι και την Πιάνα, με πρωτοβουλία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, για τον συντονισμό των πολεμικών επιχειρήσεων που απέβλεπαν στην άλωση της Τριπολιτσάς, του σημαντικότερου οθωμανικού στρατιωτικού και διοικητικού κέντρου της Πελοποννήσου. Ήταν εξαρχής το στρατηγικό σχέδιο του «Γέρου του Μωριά», που κατόρθωσε, με δυσκολία είναι αλήθεια, να το επιβάλει και στους λοιπούς οπλαρχηγούς. Ο ίδιος πηγαινοερχόταν καθημερινά στα τρία στρατόπεδα, επιλύοντας κάθε πρόβλημα που παρουσιαζόταν και ενθαρρύνοντας τα παλληκάρια. «Εκοιμόμουν εις το Βαλτέτσι, εγευμάτιζα στην Πιάνα και εδείπναγα εις το Χρυσοβίτσι» γράφει χαρακτηριστικά στα Απομνημονεύματά του.

Η στρατηγική σημασία του Βαλτετσίου και η ενίσχυση του στρατοπέδου αυτού αποτελούσαν απειλή για τους Τούρκους. Στις 25 Απριλίου 1821 ισχυρές δυνάμεις προερχόμενες από το Ναύπλιο επιτέθηκαν κατά των Ελλήνων. Ο τουρκικός αιφνιδιασμός ανάγκασε τους υπερασπιστές του υπό τον Κυριακούλη Μαυρομιχάλη να αποσυρθούν, με αποτέλεσμα το χωριό να πυρποληθεί. Ο Κολοκοτρώνης, που είχε υποθέσει ότι οι Τούρκοι θα κατευθύνονταν προς ένα άλλο ελληνικό στρατόπεδο στα Βέρβαινα, έσπευσε στο Βαλτέτσι και ανασυγκρότησε το στρατόπεδο.

Για την αμυντική του θωράκιση κατασκευάστηκαν προμαχώνες (ταμπούρια) στους λόφους γύρω από το χωριό και οχυρώθηκαν η εκκλησία και τα λιγοστά σπίτια του χωριού που είχαν απομείνει από την καταστροφή της 25ης Απριλίου. Τον ανατολικό προμαχώνα, στο Χωματοβούνι, κατέλαβαν ο Κυριακούλης και ο Ηλίας Μαυρομιχάλης με τους σκληροτράχηλους Μανιάτες, τον δυτικό ο γηραιός Μητροπέτροβας, ο Δημήτριος Παπατσώνης, ο Ιωάννης Μαυρομιχάλης, ο Παναγιώτης Κεφάλας και άλλοι Μεσσήνιοι, στον βορειοανατολικό προμαχώνα τοποθετήθηκαν τα αδέλφια Ηλίας και Νικήτας Φλέσσας, ο Αθανάσιος Σώρης και άλλοι Γορτύνιοι οπλαρχηγοί, ενώ στην εκκλησία του χωριού ταμπουρώθηκαν οι Μπουραίοι, ο Ηλίας Τσαλαφατίνος και ο Ιωάννης Κατσανός. Αρχηγός του ελληνικού στρατοπέδου ορίστηκε ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης. Ταυτόχρονα, στην Επάνω Χρέπα τοποθετήθηκε σκοπιά για να ειδοποιήσει έγκαιρα με καπνούς ποια θα ήταν η κατεύθυνση των εχθρικών στρατευμάτων.

Από τις 6 Μαΐου 1821 ο κεχαγιάμπεης του Χουρσίτ Πασά, ονόματι Μουσταφ, βρισκόταν στην Τριπολιτσά, προερχόμενος από την Ήπειρο, όπου ο αρχηγός του, διοικητής της Πελοποννήσου, πολεμούσε τον Αλή Πασά, που είχε αυτονομηθεί από τον Σουλτάνο. Εκεί πληροφορήθηκε την ανασύσταση του ελληνικού στρατοπέδου στο Βαλτέτσι και αποφάσισε να δράσει. Είχε ως στόχο πρώτα να διαλύσει το στρατόπεδο στο Βαλτέτσι και στη συνέχεια να καταστείλει την επανάσταση στη Μεσσηνία και να υποτάξει τη Μάνη. Αμέσως μετά θα επέστρεφε νικητής και τροπαιούχος στην Τριπολιτσά, αναμένοντας δόξα και τιμές από τον Σουλτάνο.

Ο Μουσταφάμπεης συγκρότησε ένα άρτιο εξοπλισμένο στρατιωτικό σώμα από 12.000 άνδρες, του οποίου ηγούντο εμπειροπόλεμοι αξιωματικοί. Οι ελληνικές δυνάμεις στο Βαλτέτσι δεν ξεπερνούσαν τους 2.300 άνδρες. Είχαν ελλιπή οπλισμό και αμφίβολη μαχητική ικανότητα. Ο κίνδυνος για την επανάσταση, που μετρούσε κοντά στους δύο μήνες, ήταν προφανής. Ο Μουσταφάμπεης καθυστέρησε για λίγες μέρες την έναρξη των επιχειρήσεων, επειδή πίστευε ότι οι υπερασπιστές του Βαλτετσίου από τον τρόμο τους θα παραδίδονταν και δεν θα χρειαζόταν να ρίξει ούτε μία τουφεκιά. Φήμες, όμως, τον ήθελαν να είναι σφόδρα ερωτευμένος με μια όμορφη χανούμισα από το χαρέμι του Χουρσίτ Πασά και να περνά «καυτές» βραδιές στην Τριπολιτσά.

Τελικά, λίγο πριν από τα χαράματα της 12ης Μαΐου 1821 το πρώτο και κυριότερο σώμα του τουρκικού στρατού με αρχηγό τον τουρκαλβανό Ρουμπή από τα Μπαρδουνοχώρια και αποτελούμενο από τρεις χιλιάδες άνδρες έλαβε κατεύθυνση προς τα βόρεια του Βαλτετσίου, με σκοπό να εμποδίσει την αποστολή βοήθειας από τα στρατόπεδα Πιάνας και Χρυσοβιτσίου. Ακολούθησε ένα δεύτερο σώμα από 2.000 έφιππους και πεζούς που κατευθύνθηκε προς τους Αραχαμίτες, ένα τρίτο που έσπευσε να καταλάβει το Φραγκόβρυσο για να αποκόψει το Βαλτέτσι από το στρατόπεδο των Βερβαίνων, ένα τέταρτο για να βοηθήσει το πρώτο από το Καλογεροβούνι και το πέμπτο σώμα με 3.000 άνδρες, τα ορειβατικά πυροβόλα και τα πολεμοφόδια.

Από το Χρυσοβίτσι ο Κολοκοτρώνης είδε τα σήματα καπνού από την Επάνω Χρέπα, ότι τουρκικός στρατός κατευθύνεται προς το Βαλτέτσι, και με 800 άνδρες έσπευσε στην περιοχή, έχοντας ειδοποιήσει και τον Δημήτριο Πλαπούτα που βρισκόταν στην Πιάνα. Η μάχη στο Βαλτέτσι, εν τω μεταξύ, είχε ανάψει. Ο Ρουμπή με τους άνδρες του προσπαθούσε να περικυκλώσει και να συντρίψει τους οχυρωμένους στον ανατολικό και βορειοανατολικό προμαχώνα. Ο Κολοκοτρώνης, όμως, κατόρθωσε να καταλάβει ένα ύψωμα και άρχισε να χτυπά τους Τούρκους. Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας κατέφθασε και ο Πλαπούτας, ο οποίος με τη σειρά του επιτέθηκε εναντίον τους. Η κατάσταση σύντομα άλλαξε και οι άνδρες του Ρουμπή ήταν αυτοί, που κινδύνευαν να εγκλωβιστούν από τους Έλληνες.

Βλέποντας τον κίνδυνο που διέτρεχαν οι άνδρες του Ρουμπή, ο Μουσταφάμπεης έστειλε δυνάμεις από το Καλογεροβούνι να χτυπήσουν το ταμπούρι των Μανιατών, αλλά χωρίς επιτυχία. Αποτυχημένος ήταν και ο κανονιοβολισμός των ελληνικών θέσεων, αφού οι βόμβες είτε δεν έβρισκαν στόχο, είτε χτυπούσαν τους άνδρες του Ρουμπή. Είχε ήδη βραδιάσει και η μάχη συνεχιζόταν με πείσμα. Ο Κολοκοτρώνης προσπαθούσε να δώσει κουράγιο στους ταμπουρωμένους, λέγοντάς τους ότι αναμένοντας ενισχύσεις 10.000 ανδρών υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.

Αργά το βράδυ η μάχη σταμάτησε, με τους δυο αντιπάλους να διατηρούν τις θέσεις του. Τις πρωινές ώρες της 13ης Μαΐου, ο Κολοκοτρώνης διέσπασε τον τουρκικό κλοιό και ανεφοδίασε τους ταμπουρωμένους με τροφές και πολεμοφόδια. Το ίδιο βράδυ ήλθαν και κάποιες ενισχύσεις από τα Βέρβαινα που δεν ξεπερνούσαν τους 400 άνδρες, με επικεφαλής τους Πέτρο Βαρβιτσιώτη, Δημήτριο Πουλικάκο, Αντώνη Μαυρομιχάλη, Αναγνώστη Κονδάκη και Παναγιώτη Γιατράκο.

Το πρωί η μάχη συνεχίσθηκε με τη σφοδρότητα της προηγουμένης. Χαρακτηριστικοί είναι οι στίχοι του λαϊκού ποιητή Παναγιώτη Κάλα ή Τσοπανάκου (1789-1825) «… στο Βαλτέτσι στο Λεβίδι / πέφτει αλύπητο λεπίδι…». Οι απόπειρες των Τούρκων να καταλάβουν τους προμαχώνες αποτύγχαναν η μία μετά την άλλη. Ο Μουσταφάμπεης, βλέποντας ότι οι άνδρες του Ρουμπή εξακολουθούσαν να βρίσκονται σε δυσχερή θέση και πληροφορούμενος ότι επίκεινται νέες ενισχύσεις των Ελλήνων από τους Νικηταρά και Γιάννη Κολοκοτρώνη, διέταξε υποχώρηση όλων των δυνάμεών του.

Οι Έλληνες αναθάρρησαν, βγήκαν από τα ταμπούρια και πήραν στο κυνήγι τους Τούρκους, οι οποίοι υποχωρούσαν άτακτα. Οι απώλειές τους ανήλθαν σε 514 νεκρούς και 635 τραυματίες, οι οποίοι μεταφέρθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας στην Τριπολιτσά. Οι απώλειες των Ελλήνων ανήλθαν σε μόλις 4 νεκρούς και 17 τραυματίες. Στα χέρια των Ελλήνων έπεσε και μεγάλος αριθμός πολεμικού υλικού, ικανού να εξοπλίσει 4.000 άνδρες.

Η μάχη στο Βαλτέτσι κράτησε σχεδόν 23 ώρες και ήταν η πρώτη σημαντική νίκη του Αγώνα. Αμέσως μετά τη μάχη, ο Κολοκοτρώνης συγκινημένος μίλησε προς τους νικητές και όπως αναφέρει ο ίδιος στα Απομνημονεύματάτου, τους είπε μεταξύ άλλων ότι η ημέρα αυτή πρέπει να καθαγιαστεί με νηστεία όλων και να εορτάζεται η επέτειός της εις «αιώνας αιώνων, έως ου στέκει το έθνος, διότι ήτο η ελευθερία της πατρίδος». Η νίκη στο Βαλτέτσι ενίσχυσε το ηθικό και την αυτοπεποίθηση των Ελλήνων, στοιχεία που έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στην άλωση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου 1821).

Σχετικά...

Η λαϊκή μούσα τίμησε τη νίκη στο Βαλτέτσι με το ακόλουθο δημοτικό τραγούδι:

Τι έχεις, καημένε κόρακα, που σκούζεις και φωνάζεις;

Μήπως διψάς για αίματα, για τούρκικα κεφάλια;

Πέρασε από τα Τρίκορφα και σύρε στο Βαλτέτσι,

όπου είν' ο τόπος δυνατός και δυνατά ταμπούρια,

εκεί θα βρεις τα αίματα, τα τούρκικα κεφάλια,

Τρία μπαϊράκια κίνησαν από μέσα από τη χώρα,

το ένα πάει στα Τρίκορφα, τ' άλλο στους Αραχαμίτες,

κι αυτός ο Κεχαγιάμπεης πηγαίνει στο Βαλτέτσι.

Ο Κυριακούλης του μιλάει κι ο Μπεζαντές του λέει:

«Πού πας, βρε Κεχαγιάμπεη, τ' Αλή πασά κοπέλι;

Εδώ δεν είναι Κόρινθος, δεν είναι Πέρα Χώρα,

δεν είναι τ' αργίτικα κρασιά, του Μπέλεση τα κριάρια.

Εδώ είν' ορδή Καρύταινας, μανιάτικο ντουφέκι,

Κολοκοτρώνης αρχηγός με το Μαυρομιχάλη».

Αφήστε τα ντουφέκια σας και βγάλτε τα σπαθιά σας

βάλτε τους Τούρκους εμπροστά, σαν πρόβατα, σαν γίδια.

__________

https://www.sansimera.gr/articles/620

O Αλέξανδρος Παπαναστασίου με τα μέλη της πρώτης του Κυβέρνησης

 George Karpouzos 

Past in Color Χρώμα στο Παρελθόν

 

Αθήνα, 1924. O Αλέξανδρος Παπαναστασίου με τα μέλη της πρώτης του Κυβέρνησης λίγο πριν το δημοψήφισμα για την ανακήρυξη της Αβασίλευτης Δημοκρατίας (στα δεξιά του ο Υπουργός Στρατιωτικών Γεώργιος Κονδύλης).

Κινδυνεύει με κατάρρευση, εξ αιτίας της αδιαφορίας των αρμοδίων υπηρεσιών το πετρόχτιστο γεφύρι του Κοντού στο φαράγγι του Λούσιου ποταμού

Φίλιππος Καρβελάς

                                Παλαιοχώρι Γορτυνίας                                

           εκπέμπει SOS, κινδυνεύει με κατάρρευση          

Κινδυνεύει με κατάρρευση, εξ αιτίας της αδιαφορίας των αρμοδίων υπηρεσιών το πετρόχτιστο γεφύρι του Κοντού στο φαράγγι του Λούσιου ποταμού εκπέμπει SOS, κινδυνεύει με κατάρρευση Παλαιοχώρι Γορτυνίας Το τρικάμαρο πετρόχτιστο γεφύρι του Κοντού στο φαράγγι του Λούσιου ποταμού, που ένωνε και ενώνει το Παλαιοχώρι με την Ζάτουνα και του Μάρκου στον παλιό ημιονικό δρόμο, εκπέμπει SOS. Κινδυνεύει με κατάρρευση, εξ αιτίας της αδιαφορίας των αρμοδίων υπηρεσιών. Το τρικάμαρο γεφύρι του Κοντού στον Λούσιο το κατασκεύασαν Ιταλοί τεχνίτες το έτος 1864 με δαπάνη Κανέλου Σεκόπουλου από Δημητσάνα. 

Χρησιμοποιήθηκε ασβέστι από τρία ασβεστοκάμινα. Είναι από πολλά χρόνια εγκαταλειμμένο και ασυντήρητο. Ο δρόμος που ξεκινάει από τον ιστορικό πλάτανο του Παλαιοχωρίου και φθάνει στο γεφύρι και είναι πλέον μη προσβάσιμος στους επισκέπτες. Ο πλάτανος αυτός έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο της φύσης της φύσης με την με αριθμό 200995/ 7950/19-12-79 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας (ΦΕΚ 121/ 21-2-1980,τεύχος Δ΄). Κάτω από τον πλάτανο είναι το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων, που είχε καταστραφεί το 1770 στα Ορλωφικά και ανακαινίστηκε το έτος 1995 με δαπάνες του Συλλόγου των Απανταχού Παλαιοχωριτών. 

Σε μικρή απόσταση από τον πλάτανο βρίσκεται η ομώνυμη πηγή, από την οποία το χωριό υδρευόταν μέχρι το έτος 1972. Ο δρόμος σήμερα βρίσκεται σε άθλια κατάσταση και οι ιδιοκτήτες των κτημάτων της περιοχής, από τον πλάτανο μέχρι το γεφύρι του Κοντού και εκείθεν μέχρι το Δαφνί και του Μαυρογιάννη, με μεγάλη δυσκολία διέρχονται για την καλλιέργεια των κτημάτων και την συλλογή των καρπών (καρύδια και ελιές). 

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Παλαιοχωρίου με αναφορά του προς τον κ. Αντιπεριφερειάρχη επεσήμανε ό,τι το γεφύρι είναι από πολλά χρόνια εγκαταλειμμένο και ασυντήρητο, κινδυνεύει να αποψιλωθεί, αφού κάποιοι ασυνείδητοι άρχισαν να ξηλώνουν τις σκαλιστές πέτρες των στηθαίων του γεφυριού και ζήτησε να παρθούν κάποια μέτρα για την σωτηρία του. 

 Ένα από τα μέτρα αυτά είναι και η ανάγκη αποκατάστασης του δρόμου προς το γεφύρι, με μικρή αναπροσαρμογή, ώστε ο παλαιός ημιονικός δρόμος να πάρει την μορφή αγροτικού δρόμου και να διέρχονται από αυτόν και μέχρι το γεφύρι του Κοντού αγροτικά αυτοκίνητα και άλλα, ώστε να καταστεί δυνατή η συντήρηση του γεφυριού και κατ’ επέκταση και η επισκεψιμότητα σ’αυτό. Η ωφέλεια από τον δρόμο αυτόν θα είναι μεγάλη και θα συμβάλλει πολλαπλώς στην ανάπτυξη όχι μόνον της περιοχής, άλλα και στην ανάπτυξη των γύρω κωμοπόλεων και χωριών. Δυστυχώς όμως κανένα ενδιαφέρον « φωνή βοώντος εν ερήμω». 

______________

http://karytaina.blogspot.gr/2018/05/blog-post.html